Mỗi chúng ta ai cũng có họ riêng cho mình để nhận biết nguồn gốc và họ hàng trong gia đình với nhau. Họ Nguyễn, Trần, Lê là những họ được nghe nhiều và thi thoảng cũng có những họ rất lạ. Vậy ở nước ta với 54 dân tộc anh em có bao nhiêu họ? Những họ hiếm ở Việt Nam? Cùng ieatgravel.com khám phá qua bài viết dưới đây nhé!
I. Cấu trúc họ tên của người Việt
- Ngay từ khi còn trong bụng mẹ, trẻ sơ sinh đã được đặt cho rất nhiều cái tên đẹp và ý nghĩa. Vì vậy khi sinh con xong chỉ cần làm giấy khai sinh bằng bút mực. Cái tên chứa đựng tất cả tình cảm và mong muốn của người tạo ra. Hy vọng rằng đứa trẻ sẽ trở thành một người tử tế, thành công và thịnh vượng trong tương lai là gì? Ở nông thôn, người ta có quan niệm rằng tên con càng “xấu” thì càng “dễ nuôi”. Vì vậy các tên Tí, Tèo, Nở, Lê,… là tên thường gọi.
- Ngoài tên, họ của trẻ sẽ được đặt theo họ của cha. Chúng không phải là những yếu tố mà chúng ta có thể tạo ra một cách tùy ý. Ví dụ, họ của cha là Nguyễn, họ của đứa trẻ là Nguyễn họ của cha là Lý, và họ của đứa trẻ là Lý
- Cấu trúc hoàn chỉnh của danh tính một người sẽ bao gồm cả họ và tên. Ở các nước Châu Âu, tên đứng trước họ, trong khi ở Châu Á thì ngược lại. Cấu trúc tên phổ biến ở nước ta là Họ + Tên đệm + Tên chính. Con gái thường chữ Thị, còn con trai dùng chữ Văn hoặc chữ Hữu. Đó là lý do tại sao chúng ta thường nghe “Nguyễn Văn A” và “Nguyễn Thị B”. Tổ tiên dòng họ sẽ là cơ sở cho những người nói cùng huyết thống, tổ tiên. Đôi khi tên đệm cũng bị bỏ qua, và họ được rút ngắn chỉ còn hai từ.
II. Việt Nam có bao nhiêu họ?
- Theo số liệu thống kê mới nhất trong cuốn “Họ và tên người Việt Nam”, nước ta có khoảng 1023 họ, trong đó tộc Kinh chiếm khoảng 300, còn lại là họ của các dân tộc thiểu số, một số còn rất hiếm có nguồn gốc từ Trung Quốc.
- Lý do tại sao họ rất đa dạng là do Việt Nam đã bị giao thoa văn hóa nghiêm trọng. Nó bao gồm họ của các dân tộc bản địa và các dân tộc thiểu số khác sống ở Việt Nam. Việt Nam tuy nằm ở Đông Dương nhưng phần phía Bắc của Việt Nam là của Trung Quốc. Do đó, Việt Nam nằm trong khu vực văn hóa Đông Á, và không giống như các nước anh em Đông Dương khác, Việt Nam chịu ảnh hưởng sâu sắc của văn hóa Trung Hoa, người Việt Nam cũng vậy. Họ phổ biến nhất ở Việt Nam gắn liền với một dấu mốc lịch sử quan trọng.
- Họ Nguyễn (39%) , họ Trần 11% , họ Lê có 10%, họ Phạm 7%, họ Hoàng (Huỳnh) 5%. Các họ phổ biến còn lại là: Phan, Vũ (Võ), Đặng, Bùi, Đỗ, Hồ, Ngô, Dương, Lý.
- Hầu hết những họ phổ biến ở Việt Nam đều liên quan đến các triều đại phong kiến Việt Nam. Họ phổ biến nhất của người Kinh và của toàn bộ người Việt Nam chính là họ Nguyễn. Một thống kê vào năm 2005 cho thấy có tới khoảng 38% dân số Việt Nam mang họ Nguyễn. Đây cũng là điều dễ hiểu bởi, triều đại nhà Nguyễn chính là triều đại cuối cùng của phong kiến Việt Nam.
- Tương tự, các họ Trần, Lê, Lý cũng phổ biến bởi đó là họ của các vị hoàng tộc từng cai trị Việt Nam. Đó là triều đại nhà Trần, Tiền Lê – Hậu Lê và nhà Lý.
III. Những họ hiếm ở Việt Nam
1. Nguồn gốc họ nói chung
- Theo một số chuyên gia, họ Việt Nam xuất hiện từ năm 2592 trước Công nguyên. Khi vua Phục Hy Trung Quốc quy định mọi công dân phải có họ và tên.
- 3 đời người cùng họ không lấy được nhau nên sinh ra từ đó. Do người Việt Nam sống gần biên giới nên đã chịu ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc trong nhiều năm và dần dần có họ giống với họ của người Trung Quốc.
2. Nguồn gốc họ Việt Nam
- Tương truyền rằng họ Việt Nam xuất hiện từ thời vua Hồng, chính vua An Dương đã đặt họ này cho dân tộc ta. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng quan điểm này là sai lầm. Bởi vì, Việt Nam lúc này vẫn còn theo chế độ mẫu hệ nên sẽ không có họ. Ngay cả vua Hồng cũng không có họ nhất định.
- Vì vậy, họ của người Việt được cho là đã xuất hiện sớm nhất từ thời kỳ đầu của Thời đại chung. Theo năm tháng, khi ngày càng có nhiều cuộc hôn nhân khác giới giữa người Việt và người Hán, người Việt Nam ngoài ý định đồng hóa người Hán, muốn người Việt theo chế độ phụ hệ, trong đó tất yếu phải đặt tên cho con cháu.
- Ngoài ra, theo nhiều nguồn khác, các dân tộc thiểu số bản địa ở Việt Nam thường có họ xuất phát từ tín ngưỡng thờ vật tổ.
- Tiêu biểu phải kể đến các họ Thạch, Phùng, Vi, Nông, Xa, Uông, Khâu… Đa phần các họ hiếm này đều có nguồn gốc từ Trung Quốc. Và chúng ta thi thoảng sẽ nghe thấy những họ này từ những người Hoa hoặc những người sống ở vùng núi.
Trên đây, chúng tôi đã cùng bạn tìm hiểu về những họ hiếm ở Việt Nam. Hy vọng đây sẽ là bài viết hữu ích đối với bạn.